ถ้าธุรกิจคุณกำลังโตแบบก้าวกระโดด
อย่าเพิ่งรีบ “คูณ 4” กับเครื่องจักร โดยไม่คิดเรื่อง Heat & Mixing!
เพราะเคสจริงมีมาแล้ว…
.
ถ้าคุณเป็นผู้ประกอบการที่ยอดขายพุ่งแบบไม่หยุด กราฟบนบอร์ดประชุมชี้ขึ้นตลอด ฝ่ายการตลาดบอกว่าต้องเพิ่มกำลังผลิตให้ทันภายใน 6 เดือน ไม่งั้นเสียโอกาสเป็นสิบล้าน
.
ทุกคนในทีมเห็นตรงกันว่า “ต้องสร้างถังผสมใหม่”
.
และแน่นอน… ขนาดใหญ่ขึ้น 4 เท่า จาก 1,000 ลิตร เป็น 4,000 ลิตร แต่ความสูงห้องไม่พองั้นเดี๋ยวเอาถังอ้วนๆ หน่อยดีกว่า
.
ฝ่ายช่างก็ลงมือ Draft แบบตามถังเดิม เพิ่มปริมาตร × 4 เท่า กำลังมอเตอร์ × 4 เท่า เสร็จแล้วส่งให้ผู้รับเหมา
ทุกอย่างดูสมเหตุสมผล ไม่มีใครคิดว่ามันจะเป็นปัญหา
.
สี่เดือนต่อมา… เครื่องจักรก็ถูกส่งมาถึงโรงงาน ใหม่เอี่ยมเงาวับ พร้อมใช้งาน
.
ทีมงานก็ยิ้มกันทั้งโรงงาน เพราะเร็วกว่าแผนถึงสองเดือน จนกระทั่งเริ่ม Batch แรก
– จากเดิมร้อนพร้อมทำงานภายใน 2 ชั่วโมงเศษ… กลายเป็นต้องรอเกือบ 8 ชั่วโมง!
– การผสมก็ใช้รอบเท่าเดิมไม่ได้ เพราะมอเตอร์ Overload จนต้องวิ่งหา Inverter ไปช่วยในการลดรอบ
– จากที่เคยทำได้ 2 Batch ต่อวันแบบสบายๆ ตอนนี้ Batch เดียวก็ปาเข้าไป 13 ชั่วโมง
– ค่าโอทีพนักงานพุ่งหลายพันบาทต่อวัน แต่ก็หยุดไม่ได้ เพราะฝ่ายการตลาดรอของเพื่อส่งให้โกดังลูกค้า
– ถ้าส่งช้า โดนค่าปรับอ่วมอีก
และทั้งหมดนี้… ไม่ใช่เพราะเครื่องไม่ดี
แต่มันเกิดจาก “การ Scale up ที่ผิดพลาด”
.
ทำไมมันถึงพัง?.
เพราะตอนเพิ่มขนาด เรา “คูณลิตร” และ “คูณแรงม้า” แต่ไม่ได้คูณ วิศวกรรมการถ่ายเทความร้อนและการผสม

• Heat Transfer: ปริมาตรโต 4 เท่า แต่พื้นที่แลกเปลี่ยนความร้อนโตจริงแค่ 2.5 เท่า → อัตราให้ความร้อนต่อปริมาตรเหลือแค่ ~63% ของเดิม
• Mixing Power: ใบพัดเดิมกับรอบเดิมในถังที่สูงกว่า ทำให้เกิด Dead Zone และแรงบิดที่ต้องใช้เพิ่มขึ้นมาก → มอเตอร์ Overload ตลอดเวลา
• Utility ไม่พอ: ท่อและวาล์วไอน้ำเดิม ให้ไอน้ำเข้าไม่ทัน duty ที่ต้องการ
  .
  บทเรียนราคาแพง
  การ Scale up Reactor หรือ Mixer ไม่ใช่เรื่องง่าย
  มันต้องคิดทั้ง Heat, Mass, Momentum Transfer
• กำหนด U (Overall Heat Transfer Coefficient) x A (Heat Transfer Area) ให้ร้อนทันเวลาที่ต้องการ
• คุม P/V (Power per Volume) ให้ใกล้เคียงเดิม
• ออกแบบใบพัด, Baffle และการจัดวางใบให้เหมาะกับ H/T ratio
• ตรวจสอบ Utility ตั้งแต่ท่อ, วาล์ว, Trap ไปจนถึงกำลังจ่ายไอน้ำ